του Ι.Δ. Παπουτσάνη
Ποια σχέση έχει η «έκθεση Πισσαρίδη» -οι προτάσεις, δηλαδή, της επιτροπής για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας- με την αδυναμία αξιοποίησης των ιδιωτών γιατρών στο Δημόσιο, ώστε να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της πανδημίας; Εκ πρώτης όψεως, καμία. Τι δουλειά έχουν οι ρυθμοί ανάπτυξης, οι επενδύσεις και η παραγωγικότητα με το γεγονός ότι από τους 210 ιδιώτες γιατρούς στη Βόρεια Ελλάδα που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για να ενταχθούν στο ΕΣΥ μόνο 13 υπέγραψαν συμβάσεις;
Κι όμως, έχουν. Γιατί οι αριθμοί καταλήγουν σε οικονομικά μεγέθη, αποκαλύπτοντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν κράτος και κοινωνία. Αποδίδουν το μέτρο των πραγμάτων, περιγράφουν ανακλαστικά, καταγράφουν αντιδράσεις, εξηγούν καταστάσεις. Παπατζηλίκια του τύπου «εκεί που ευημερούν οι αριθμοί οι άνθρωποι πένονται» μπορεί να χάιδευαν ευχάριστα τα αυτιά πριν από δεκαετίες, αλλά σήμερα δεν υπάρχει περίπτωση οι άνθρωποι να είναι ευτυχείς, εάν οι αριθμοί πένονται.
Ας επιστρέψουμε, όμως, στους γιατρούς. Όπως μας πληροφορεί το ρεπορτάζ, ο πρώτος λόγος για τον οποίο από τους διακόσιους τόσους ιδιώτες ιατρούς υπέγραψαν συμβάσεις με τον δημόσιο μόνο οι δεκατρείς είναι ότι δεν ήταν των ειδικοτήτων οι οποίες εκ των υστέρων (ναι, εκ των υστέρων!) προσδιορίστηκαν ως αναγκαίες. Με δυο λόγια: Οι υπηρεσίες του ελληνικού κράτους πρώτα κάλεσαν τους γιατρούς να εκδηλώσουν ενδιαφέρον και μετά τους είπαν για ποια δουλειά τούς θέλουν! Υπάρχουν, βέβαια, και άλλοι λόγοι όπως τα λάθη και οι καθυστερήσεις στις συμβάσεις ή ότι κάποιοι από τους ενδιαφερομένους έθεταν όρους που δεν προβλέπονταν από την προκήρυξη.
Και τι -καπάκι- αποκάλυψε η υπέροχη αυτή ιστορία, σύμφωνα με το πρωτοσέλιδο της «Καθημερινής»; Ότι έχουμε πρόβλημα με τους ιδιώτες γιατρούς που θέλησαν να συνδράμουν εθελοντικά και δίχως αποζημίωση τα νοσοκομεία. Γιατί; Γιατί δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο για την ένταξη στο ΕΣΥ εθελοντών ιατρών! Ας μην ανησυχεί, λοιπόν, η «Αυγή». Μπορεί ο εθελοντισμός να μην είναι ο φερετζές του φιλελευθερισμού, αλλά φερετζές του «είμαστε κάτι άλλο από αυτό που λέμε πως είμαστε» είναι. Και ευτυχώς που ο Θεός της Ελλάδας κρατάει τα κεραμίδια ξεκάρφωτα, μην πέσουν στο κεφάλι και μας πλακώσουν.
Όταν, λοιπόν, η έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, σε πείσμα τού «εδώ που αράξαμε μια χαρά είμαστε» και του κράτους-λάφυρου, θεωρεί ότι επιβάλλεται η καθολική αξιολόγηση στο Δημόσιο, όταν ζητά τοποθέτηση υπηρεσιακών γενικών γραμματέων πενταετούς θητείας στα υπουργεία ή όταν θεωρεί πως επιβάλλεται η επέκταση του θεσμού των πρότυπων σχολείων, λέει κάποια πράγματα που δεν είναι αριθμοί, αλλά καταλήγουν σε αριθμούς.
Και ποιοι είναι αυτοί; Εάν και εφόσον εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του κράτους και των επιχειρήσεων, εάν περιορισθεί ο κατακερματισμός στην απασχόληση, εάν αυξηθεί η παραγωγικότητα ανά εργαζόμενο (σήμερα βρισκόμαστε στην τελευταία θέση της λίστας των κρατών-μελών της Ε.Ε.), εάν προχωρήσουμε σε αναλογικό δημόσιο πυλώνα ασφάλισης και άλλα πολλά, τότε και για μία δεκαετία μπορούμε να υπολογίζουμε σε ρυθμούς ανάπτυξης 3,5%. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Γιατί υπάρχει και το κακό, που λέει πως, εάν επαναλάβουμε τα σφάλματα του παρελθόντος, ας μην περιμένουμε κάτι καλύτερο από 1,5%.
Εφόσον έτσι έχουν τα πράγματα, κυβέρνηση και αντιπολίτευση καλό θα είναι να συζητήσουν επί της ουσίας πώς θέλουν και σε ποια θέση βλέπουν τη χώρα σε 10 χρόνια από τώρα που μιλάμε. Όχι έως τις επόμενες εκλογές, για να «λογαριαστούν» αυτοί και (να συνεχίσουμε) να τραβολογιόμαστε οι υπόλοιποι. Έχοντας, ως πρόσωπα και κόμματα, την ευθύνη της διακυβέρνησης πολλά χρόνια τώρα, ψηφίζοντας μνημόνια, λαμβάνοντας δυσβάστακτα μέτρα, αλλά και καταβάλλοντας το κόστος των επιλογών τους, είναι υποχρεωμένοι να βρουν, καθώς το πρόγραμμα υπερβαίνει και μία και δύο κυβερνητικές θητείες, κοινό τόπο για την πορεία της χώρας.
Γιατί, αν το ρίξουν στα γνωστά «έκθεση Πισσαρίδη εσείς, αντι-Πισσαρίδη εμείς» και αν σχέδιό τους παραμένει το «ράβε εσύ να ξηλώνω εγώ», το 2030, καλά να είμαστε, οι αριθμοί θα συνεχίσουν να πένονται και όλοι μαζί θα κλαίμε (πάλι) πάνω από το χυμένο γάλα. Χώρια που δεν θα έχουμε ούτε νομοθετικό πλαίσιο για την εθελοντική απασχόληση ιδιωτών γιατρών στο ΕΣΥ!